Sağlıklı ve zinde bir vücut için her bireyin muhakkak süt tüketmesi gerektiğini artık herkes tarafından biliniyor. Süt, gelişim çağındaki çocukların kemik yapılarının daha güçlü olması için önerilirken, kemik rahatsızlığı olanlar için ise protein takviyesi adına uzmanlar tarafından tavsiye ediliyor. Peki, aşırı süt tüketimi bireye ve çocuğa ne derece, ne şekilde zarar veriyor? Beslenme ve Diyet Uzmanı Tuba Feyza Avcı, “27 Eylül Dünya Okul Sütü Günü” kapsamında, süt ve süt tüketimi hakkında bilgiler verdi. Avcı, özellikle çocukların kemik gelişimi açısından sütün gerekli olduğuna vurgu yaptı.
PASTÖRİZE SÜTÜ MUHAFAZA EDERKEN DİKKAT
Sütün sağlıkla tüketilebilmesi için vücudumuza zararlı olabilecek mikroorganizmalardan arındırılmış olması gerektiğine değinen Avcı, bu arındırma işlemi için farklı yöntemlerin olduğunu, bunların pastörizasyon, UHT ya da kaynatma gibi yöntemler olarak adlandırılabileceğini ifade etti.  Pastörizasyonun gıda maddesi içindeki zararlı bakterileri ve bozulma etmenlerini yok etmek amacıyla uygulanan bir ısıl işlem olduğu bilgisini veren Avcı, Türkiye’de süte 12-40 saniye süre ile 72-85 derecelik ısı uygulaması yapıldığını bildirdi. Günlük süt dediğimiz cam şişelerdeki sütlerin bu sistemle arındırıldığını belirten Avcı, bu sayede sütün içinde bulunan bütün mikropların öldürüldüğünü söyledi. Isıl işlem uygulama süresinin de kısa olmasından dolayı sütün içinde bulunan yararlı yapıların bozulmamış olacağını ifade eden Taş, “Pastörize edilmiş sütler taşıma, saklama ve tüketme aşamalarında soğuk zincirde muhafaza edilmelidir. Ve son kullanma tarihleri kısa olduğundan dikkat edilmelidir” diye konuştu.
UHT SÜT AMBALAJ AÇILMADAN DÖRT AY DEĞERİNİ KORUR
UHT işleminden bahseden Avcı, bu işlemde sütün, 135–150 derecede 2-6 saniye kadar ısıtılıp soğutulduğunu ve bu sayede her türlü mikrop ve mikropların sporlarından arındırıldığını bildirdi. Genellikle oda sıcaklığında ambalajı açılmadığı sürece dört ay normal tat ve kıvamda besin değerini koruyacağına vurgu yapan Avcı, “UHT işlemi ardından süt 6 katmandan oluşan, sütün bozulmasında etkili olan hava ve ışıktan koruyan ambalajlara doldurulur. UHT sütler bu nedenle 4 ay boyunca paketlendiği günkü tazeliğini koru” diyerek, UHT sütün açıldıktan sonra buzdolabında muhafaza edilmesi ve üç gün içinde tüketilmesi gerektiğine dikkat çekti.
AMBALAJLI ÜRÜNLERİ TÜKETMEKTE FAYDA VAR
Kaynatma işleminin ise daha çok evlerde uygulanan asla yeterli ısıya çıkılamayan ve uzun süreli kaynatma işlemlerinden kaynaklı sütün içinde bulunan kaliteli proteinlerin de kaybına sebep olan bir yöntem olduğuna önemle vurgu yapan Avcı, “Bunun yanı sıra aldığınız açık sütlerin hangi çiftliklerden hangi şartlarda geldiğini bilmediğiniz gibi evde sütün kalitesini test edebileceğiniz laboratuvarlarınız da bulunmamaktadır. Bu sebeple süt ve süt ürünü tüketiminde ambalajlı ürünleri tüketmekte fayda vardır” diye konuştu.
Son olarak Avcı, “Peki, bu kadar sağlıklı olan bu sütü fazla tükettiğimizde neler olur?” sorusunu yönelterek, doğada her şeyin bir denge içinde olduğunu, hiçbir besinin diğerinden daha iyi olmadığını belirtti. Ayrıca, her besinin kendi içinde mucizelere sahip olduğunu da vurgulayan Avcı, “Süt de ne kadar yararlı olursa olsun çok fazla tüketildiğinde anemi yani kansızlığa sebep olur. O yüzden süt tüketimi çocuklarda 3 yetişkinlerde ise 4 bardağı geçmemelidir” dedi.