Başarıda önemli faktör: Kahvaltı
Yeni öğretim dönemine hazırlanan çocuklar, başarı endişesi içine girmişken, kendi bedensel ve zihinsel sağlıkları için alternatif yolları arıyor. Beslenme düzeninin başarı üzerindeki etkisi tartışılmaz bir gerçekken kahvaltı ise başarıda önemli bir faktör haline geliyor. Başarıya giden yolda kahvaltının önemi hakkında Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Seza Baykan okul çağındaki çocuklar için önerilerde bulundu.
HER ÖĞÜNDE DÖRT TEMEL BESİN GRUBU
Yeterli ve dengeli beslenme için dört temel besin grubundan her gün her öğünde tüketilmesi gerektiğini vurgulayan Baykan, bu dört temel besin grubun; süt ve ürünleri grubu, et-yumurta – kuru baklagiller grubu, sebze ve meyve grubu, ekmek ve tahıllar grubu olarak belirlendiğini ifade etti. Özellikle kahvaltı alışkanlığının edinilmesinin çocuk yaşlarda oldukça önem taşıdığını söyleyen Baykan, vücudun ihtiyaç duyduğu en gerekli besin kaynaklarının bu öğünde karşılandığını aktardı. Baykan, “Kahvaltıda kan şekerini hızla yükselten ve sonra düşüren şekerli besinler yerine büyümek için gerekli olan proteinden zengin süt, yumurta, peynir; bağışıklığı güçlendiren vitamin ve mineralden zengin taze sebze-meyve; günlük enerji ihtiyacımızın çoğunluğunu sağlayan ekmek, tahıl gevreği gibi besinler tüketilmelidir” diyerek, Türkiye’de yapılan bir araştırmada, okul çocuklarının ancak yüzde 57’sinin düzenli kahvaltı yaptığının belirlendiği bilgisini verdi. Kahvaltı yapmayan çocukların derslerdeki konsantrasyonlarının ve algılamalarının düşük olduğunu vurgulayan Bayken, “Dikkat sürelerinin kısa olduğu, öğrenmede güçlük çektikleri, bazılarında da baş ağrısı, baş dönmesi gibi sorunların olduğu saptanmıştır” diye konuştu.
Çocukların besin ihtiyaçlarının doğru karşılanmasının, fiziksel gelişimleri kadar akademik başarı ve zihinsel gelişimleri için de gerekli olduğuna dikkat çeken Baykan, doğru beslenen çocukların zihin performanslarının daha iyi olduğu yapılan çalışmalarla da kanıtlandığını söyledi. Çocuklara ara öğünlerde abur cubur, bisküvi, çikolata yerine kuru meyvevermenin daha uygun olacağını vurgulayan Baykan, “Fındık, ceviz ve badem gibi hem vitamin hem de mineral içeren sağlıklı besinlerin yedirilmesi gerekir. Çocukların okul döneminde fiziksel aktiviteleri de yoğun olduğundan bu besinler onlar için doğru enerji kaynağı olacaktır” dedi.
AİLE, ÇOCUĞA ROL MODEL OLMALI
Çocukların beslenme alışkanlıklarını doğru yönde değiştirmenin biraz vakit alabileceği bilgisini veren Baykan, bu noktada ailenin çocuğa rol model olmasının oldukça önemli olduğuna değindi. Bir yiyeceği sadece çocuğa yedirmeye çalışmanın yanlış bir davranış olduğunu söyleyen Baykan, “Çocuk aynı zamanda aile masasında da bu yiyeceklerin herkes tarafından yendiğini görmek ister” diye konuştu. Beslenme alışkanlığı kazandırılmak istenilen çocuğun asla zorlanmaması gerektiğini önemle vurgulayan Baykan, çocuğa yiyeceği besinlerin sağlayacağı faydaların anlatılmasının yeme alışkanlığını olumlu yönde etkileyeceği bilgisini vererek “Çocuk böylece kendini baskı altında hissetmeyecek ve severek yemek yiyecektir. Çocuğun vitamin ihtiyacını karşılayabilmesi için sebzelerden en az 2-3 çeşit, meyvelerden de 3-4 çeşit tüketmesi önerilir. Ayrıca yetişkinler gibi çocukların da bazı besinleri seçme özgürlükleri olduğu unutulmamalıdır” şeklinde açıklamada bulundu.
Kahvaltı öğünü başta olmak üzere öğün atlanmasının, sebze-meyvenin yetersiz tüketilmesinin, fast-food ve gazlı içeceklerin tüketiminin fazla olmasının, ara öğünlerin açma, poğaça, kek, çikolatalı ekmek, hazır meyve suları gibi yağ, şeker içeriği zengin besinlerden oluşmasının yapılan en büyük beslenme yanlışı olduğunu belirten Baykan, “Okul çağı çocuklarında yetersiz ve dengesiz beslenmeye bağlı olarak şişmanlık-zayıflık, kemik/diş sağlığı bozuklukları, özellikle demir başta olmak üzere diğer mineral ve vitamin yetersizlikleri görülebilir” diyerek, öğün atlamanın ve düzensiz beslenmenin çocuğun beden sağlındaki olumsuz sonuçlarını anlattı.